จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ทอร์เรนต์ (BitTorrent) เป็นโพรโทคอลรูปแบบ peer-to-peer ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์ด้วยกันโดยตรง ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยมีต้นกำเนิดมาจากความคิดของนายแบรม โคเฮน (Bram Cohen) ที่ต้องการให้การส่งผ่านข้อมูลสามารถอำนวยประโยชน์ได้ทั้งขาเข้าและขาออก ซึ่งเขาเริ่มพัฒนามันขึ้นมาตั้งแต่เดือน เมษายน ค.ศ. 2001
หลักการทำงานของโปรแกรมบิตทอร์เรนต์
ใน ภาพนี้, แถบสีภายใต้เครื่องลูกข่ายทั้งหมดแสดงถึงชิ้นส่วนของไฟล์ หลังจากชิ้นส่วนของไฟล์ได้ถูกส่งจากคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่งแล้วไปยังอีก เครื่องแล้ว ชิ้นส่วนไฟล์นั้นก็จะถูกส่งต่อไปเรื่อยๆ จนครบทุกเครื่อง ดังนั้นผู้ส่งไฟล์ต้นฉบับมีหน้าที่เพียงส่งสำเนาของไฟล์เพียงฉบับเดียวเพื่อ ให้เครื่องลูกข่ายได้รับสำเนาของไฟล์ทั้งหมด
เครือ ข่ายของบิตทอร์เรนต์นั้นมีลักษณะโยงใยถึงกันหมด มีแทรคเกอร์ (tracker) ที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางเก็บข้อมูลและสถิติต่างๆ ของผู้ร่วมใช้งาน, เสมือนประธานผู้ควบคุมการประชุม อย่างไรก็ตาม โปรแกรมบิททอร์เรนท์บางแบบ ไม่จำเป็นต้องมีแทรคเกอร์เครือข่ายของการใช้โปรแกรมบิตทอร์เรนต์นั้นเป็น ลักษณะโยงใยถึงกันหมด ทุกเครื่องคอมพิวเตอร์สามารถรับส่งไฟล์ถึงกันได้ตลอดเวลา ซึ่งทุกเครื่องจะเป็นทั้งผู้รับและผู้ให้
เมื่อไฟล์เริ่มต้นเผยแพร่ มาจากคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่ง เครื่องอื่นๆ ที่ต้องการไฟล์ (หรือผู้ที่รอโหลดอยู่นั่นเอง) ก็จะค่อยๆ ได้รับชิ้นส่วนไฟล์ไปทีละชิ้นทีละชิ้นแบบสุ่ม เหมือนภาพต่อจิ๊กซอว์
ทันที ที่ได้รับชิ้นส่วนไฟล์มา คอมพิวเตอร์เครื่องนั้นก็สามารถส่งต่อชิ้นส่วนไฟล์ที่ได้รับมาแล้วให้ เครื่องอื่นที่ยังไม่มีได้ทันที ไม่ต้องรอให้ตัวเองได้ชิ้นส่วนไฟล์จนครบ 100% เสียก่อน เป็นลักษณะของการเติมเต็มให้กัน ชิ้นส่วนไฟล์ตรงใหนที่ขาดไป สุดท้ายแล้วก็จะได้รับมาจากคอมพิวเตอร์เครื่องใดเครื่องหนึ่งในเครือข่ายใน ที่สุด ด้วยสาเหตุนี้เอง โปรแกรมบิตทอร์เรนต์จึงสามารถทำให้การส่งผ่านข้อมูลสามารถอำนวยประโยชน์ได้ ทั้งขาเข้าและขาออก
การใช้งาน
ก่อน การใช้งานต้องมีโปรแกรมที่เรียกว่า ทอร์เร็นต์ไคลเอนต์ ก่อน หลังจากนั้นจึงจะสามารถไปดาวน์โหลดไฟล์จากเว็บไซต์บิตทอร์เรนต์ต่างๆ ได้ โดยในปัจจุบันเว็บไซต์บิตทอร์เรนต์ มี 2 ประเภท คือ บิตทอร์เรนต์เปิด และ บิตทอร์เรนต์ปิด
บิตทอร์เรนต์เปิด - คือเว็บไซต์บิตทอร์เรนต์ ที่บุคคลทั่วไปทั่วไปหรือสมาชิกที่ผ่านเข้าไปสามารถดาวน์โหลดไฟล์ได้ โดยไม่มีเงื่อนไขและไม่จำเป็นต้องเป็นสมาชิกที่เว็บไซต์นั้นๆ
บิต ทอร์เรนต์ปิด - คือเว็บไซต์บิตทอร์เรนต์ ที่บุคคลทั่วไปไม่สามารถเข้าไปดาวน์โหลดไฟล์ได้ โดยจะต้องเป็นสมาชิกก่อนเท่านั้น และในบางเว็บไซต์จะไม่สามารถดาวน์โหลดไฟล์ได้ ถ้าสมาชิกยังไม่ได้อัปโหลด โดยจะมีการคำนวณ ปริมาณการอัปโหลดต่อดาวน์โหลดเป็น Ratio โดยแต่ละเว็บไซต์จะกำหนด Ratio ขั้นต่ำในการดาวน์โหลดไฟล์แตกต่างกัน
หลักการใช้งาน
การทำงานของ Bittorrent
ในที่นี้จะขออธิบายอย่างง่ายๆโดยขอเริ่มที่เมื่อได้ไฟล์ .torrent มาแล้ว (แต่เราจะสามารถหาไฟล์ torrent ได้จากที่ไหน สร้างอย่างไรจะขออธิบายในส่วนถัดไป) หลังจากนั้นให้เราใช้ Torrent client เปิด file .torrent แล้ว ตัว Program จะอ่านค่าที่อยู่ของ Tracker server ในไฟล์ที่เปิด แล้วติดต่อไปยังที่อยู่นั้นๆเพื่อทำการส่งข้อมูลเกี่ยวกับไฟล์ที่ต้องการไปหา จากนั้น ทาง Tracker server จะตรวจสอบว่ามีไฟล์ที่ขอมามีการลงทะเบียนไว้ในระบบ* หรือไม่ ถ้ามีจะตรวจดูว่ามีคนเข้ามาโหลดไฟล์นี้อยู่จำนวนกี่คนแล้วก็จะทำการส่งรายการ IP Address** ของคนที่โหลดไฟล์นี้อยู่กลับไปรวมทั้งเก็บ IP Address ของเราไว้ด้วย ( เก็บไว้เพื่อแลกเปลี่ยนให้คนอื่น )เมื่อ Torrent client ได้ IP Address แล้วก็ มันก็จะทำการติดต่อไปยัง IP Address ที่ได้( อาจจะมีหลายแอดเดรส ) มาโดยจะส่งคำถามไปว่า "นี้น้องๆ ตอนนี้มีไฟล์ส่วนไหนอยู่บ้างละ?" ทางปลายทางจะตอบกลับมา "มีอยู่ 10 ส่วนครับพี่ ส่วนนั้น ส่วนนี้" ซึ่งตัว Torrent client จะตรวจสอบว่าเรายังขาดส่วนไหน แล้วส่งคำร้องขอส่วนที่ต้องการไปให้ ทางปลายทางก็จะส่งส่วนที่เราขอกลับมาให้ ขณะเดียวกันนั้นเองตัวTorrent client ของเราก็จะเปิดรับคำร้องจากคนอื่นๆในลักษณะเดียวกันเดียวกัน
